سه شنبه ۴ اردیبهشت ۱۴۰۳
×

بیماری آسم ، چهارمین عامل مرگ ایرانیان

بیماری آسم ، بیماری مزمن تنفسی

بیماری آسم پس از بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان و دیابت در رتبه چهارم علل مرگ و میر در ایران قرار دارد. حدود ۱۵ درصد از جمعیت ایران نیز مبتلا به گونه ای از بیماریهای تنفسی هستند.

روزی از کودک مبتلا به بیماری تنفسی پرسیدم جمع « آسم » چیست؟ ماسک روی صورتش را برداشت، سرش را بلند کرد و گفت: «آسمان». گرد و غباری که با هر وزش باد به آسمان می رود، دود ناشی از خودروها در خیابان های شهر به آسمان می رود، سیگارهایی که دود می شوند و دود می کنند به آسمان می روند و کارخانه هایی که بی وقفه به روی آسمان سرفه می کنند. همه این‌ها دلایل محکمی از افزایش آسم در مناطق شهرنشین است.

 

بیماری آسم

هزینه یک بیمار آسمی در کشور ۲ میلیون تومان است

« یک بیماری التهابی رایج مزمن مجاری هوایی است که ویژگی‌های آن عبارتند از علائم متغیر و عودکننده، انسداد برگشت پذیر جریان هوا و اسپاسم برونش. نشانه‌های رایج آن عبارتند از خس خس، سرفه و تنگی نفس که به سه‌گانه‌ی آسم معروف است.» این تعریفی است از آسم در ویکیپدیا.

سبک جدید زندگی، ترافیک آلودگی هوا، استرس، هیجان، کم تحرکی و استفاده از غذاهای آماده که آلرژی‌زا و سرطان‌زا هستند در افزایش بیماری آسم کمک کرده‌اند. بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در کره زمین به آسم مبتلا بوده و بسیاری نیز دچار آسم خفیف هستند. پیش بینی های جهانی از ۴۰۰ میلیون نفری شدن این بیماری در دهه اخیر خبر می دهد. هرچند این بیماری به گونه ای ژنیتیکی است اما عواملی محیط به شدت روی آن تاثیر دارند. آسم ها به گونه های مختلفی تقسیم می شوند که در بیماری های تنفسی نقش دارند؛ یک حساسیت فصلی می تواند دقیقا کاری را که بیماری آسم با فرد انجام می دهد را انجام دهد.

به گزارش ایسنا، مهدی نجمی رییس اداره آسم و آلرژی وزارت بهداشت گفته بود:

بار بیماری آسم با دیابت، ایدز و سل برابری می‌کند و از نظر هزینه اقتصادی نیز بار زیادی را بر جامعه تحمیل می‌کند. تقریبا هر بیمار مبتلا به آسم حدود ۱.۵ تا ۲ میلیون تومان در سال به طور مستقیم و غیرمستقیم برای این بیماری هزینه می‌کند که با توجه به شیوع تقریبی آسم در کشور، رقم سرسام‌آوری خواهد شد. رییس اداره آسم و آلرژی وزارت بهداشت با بیان اینکه در بیماری آسم تشخیص قطعی ابتلا به بیماری، بالینی است و نمی‌توان مانند بیماری دیابت و فشار خون آن را با تست سریع تشخیص داد،
گفت: آسم مجموعه‌ای از علائم و نشانه‌ها است و تشخیص قطعی آن در نهایت به قضاوت پزشک بازمی‌گردد. در ارتباط با شیوع آسم در کشور، براساس مطالعات وزارت بهداشت با همکاری مرکزی تحقیقات آسم وآلرژی، شیوع بیماری آسم براساس علائم در میان افراد بالغ ۹۰ درصد و این مقدار در کودکان ۱۲ درصد است. گفتنی است این بررسی تنها براساس علائم آسم مثل سرفه مکرر، خس خس سینه و تنگی نفس انجام شده است.

 

زنان بالغ بیشتر از مردان در معرض آسم قرار دارند

مهرناز اسدی، فوق تخصص بیماریهای ریوی در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی روزنامه «ابتکار» در ارتباط با شیوع بیماری آسم می گوید:

آسم، بیماری مزمن التهابی راه های هوایی است که مجموعه ای از عوامل وراثتی و محیطی در تشکیل آن نقش دارند. بررسی ها نشان می دهد که شیوع این بیماری بین ۵ تا ۱۲ درصد است. معمولا به شکل سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، زمان فعالیت و حتی استراحت بروز می کند. اسدی با اشاره به اینکه آسم در میان زنان بالغ نسبت به مردان بیشتر دیده می شود می افزاید: بیماری آسم درجات مختلفی دارد، از خفیف‌ترین حالت تنفسی تا درجه های بالاتر آسم را در بر می گیرد. از لحاظ دارویی بیشتر درمان های استنشاقی توصیه می شود که در بازارهای ایران نیز موجود است.

 

همچنین از لحاظ جنسیتی، بیماری آسم و تنگی نفس در میان زنان بیشتر بروز می کند. این استاد دانشگاه علوم پزشکی می گوید:

داروهای بیماری آسم در ایران هم تحت پوشش بیمه هستند و نیستند و هزینه های آن بستگی به نوع بیماری دارد.

اسدی با یک گله از بیماران ادامه می دهد:

متاسفانه بیماران تنفسی وقتی دوره اولیه درمانشان به اتمام می رسد دیگر به پزشک مراجعه نمی کنند.به عبارتی وقتی وضع تنفسی بهتری پیدا کردند و به بهبودی رسیدند تصور می کند دیگر نیازی به پزشک نیست، در صورتی که پس از مدتی این بیماری دوباره حمله کند و کار بیمار به بیمارستان بکشد؛ در برخی موارد دیده شده است که بیمار نیاز به دستگاه تنفسی داشت. پس توصیه می کنیم که حتما دوره های درمانی این بیماری را به اتمام برسانند. وی می افزاید: این بیماری و غفلت از درمان آن از لحاظ اقتصادی نه تنها برای فرد بلکه برای جامعه نیز زیان باربوده، کشیدن سیگار و متاسفانه آلودگی ها شهری نیز در افزایش بیماری تاثیر گذار است. اسدی می افزاید: برخی بیماران که از شهرستان به شهرهای صنعتی و بزرگتر می آیند بیشتر درگیر مشکلات تنفسی می شوند؛ چرا که گرد غبار، آلاینده ها و … در تشدید آسم تاثیرگذار است.

 

استراتژی های سند پیشگیری و کنترل بیماری های مزمن تنفسی چیست؟

در ارتباط با کنترل بیماری های تنفسی و علی الخصوص آسم در کشورهای دیگر فعالیت هایی انجام شده است که موفقیت آمیز نیز بوده است، به گفته رییس اداره آسم وآلرژی وزارت بهداشت این بیماری در ایران سال به سال در حال افزایش است. سند پنج ساله پیشگیری و کنترل بیماری های مزمن تنفسی که از سال ۹۱ در حال اجرا است در سال ۹۵ نیز ادامه خواهد داشت. استراتژی اولیه این سند، افزایش دانش همگانی از طریق رسانه‌های همگانی و برگزاری کلاس‌های آموزشی برای افراد در معرض خطر مانند دانش‌آموزان، کارگران صنایع و کارفرمایان پلیس راهنمایی و رانندگی، رانندگان وسایل نقلیه سنگین و… است. استراتژی دوم این سند نظام مراقبت از بیماری است که در راستای آن پیمایشی در سال گذشته انجام و میزان شیوع آسم در کشور بررسی شد.
بیماری آسم
سومین استراتژی سند پنج ساله پیشگیری و کنترل بیماری‌های مزمن تنفسی، استانداردسازی خدمات تشخیص، درمان و مراقبت از این بیماری است که با همکاری کمیته کشوری آسم و آلرژی انجام شده است. از جمله دیگر استراتژی های سند ۵ ساله می توان به کنترل عوامل خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی مثل مصرف دخانیات، استانداردسازی سوخت و… اشاره کرد که این موارد مربوط به سازمان های دیگری است. در همین راستا سند ملی کنترل بیماری های غیر واگیردار در سال گذشته تصویب شد. به گفته وزیر بهداشت، با اجرایی شدن سند ملی پیشگیری و کنترل بیماری های غیرواگیر طی ۱۰ سال آینده حداقل ۳۵ درصد مرگ و میر ناشی از این بیماری ها کاهش می یابد.

 

استعداد ژنتیکی مهمترین عامل ابتلا به آسم

هرچند مهدی نجمی رییس اداره آسم وآلرژی وزارت بهداشت شیوع علائم آسم در کودکان را ۱۲ درصد می داند، معین، رییس انجمن آسم و آلرژی ایران گفته است: از سال ۸۵ شیوع علائم آسم در کودکان از ۱۰ درصد به ۱۳.۴ درصد رسیده است. تغییرات آب و هوایی نیز در این میان نقش مهمی در ابتلا به بیماری‌های تنفسی دارد.

 

به گزارش ایسنا، مصطفی معین، رییس انجمن آسم وآلرژی ایران گفت:

اگر بیمار و خانواده آنها در زمینه کنترل و پیشگیری از آسم به اندازه کافی آموزش ببینند، می‌توانند حتی به پزشک خود برای تشخیص و درمان سریع‌تر آن کمک کنند. آموزش اهمیت زیادی در پیشگیری و کنترل بیماری‌های مزمن مثل آسم و COPD دارد که توسط سیگار و آلودگی هوا ایجاد می‌شوند. وی گفت: ایران از لحاظ شیوع بیماری آسم جزو کشورهای متوسط است، ولی شدت آن در حاشیه کلانشهرها و شهرهای بزرگ برخلاف کشورهای پیشرفته زیاداست، در حالی که در کشورهای توسعه یافته صنعتی شیوع بیماری بالاتر ولی تحت کنترل است.

 

وی مهم‌ترین عامل خطر ابتلا به آسم را استعداد ژنتیکی بیمار دانست و تصریح کرد:

طی چند سال اخیر موضوع اپی‌ژنیک مطرح شده است که نشان می‌دهد تغییرات محیطی، استرس و… حتی از درون رحم مادر نیز بر ساختار ژنتیک افراد اثر می‌گذارد و می‌تواند آن را تغییر دهد. اگر این محیط اصلاح شود، تغییرات ژنتیکی نیز برگشت‌پذیر خواهند بود. وی همچنین از اجرا نشدن قانون منع مصرف دخانیات در فضاهای بسته و بی‌مسئولیتی مردم نسبت به سلامت خود و عموم مردم انتقاد کرد.

 

رییس انجمن آسم و آلرژی ایران اجرای برنامه‌های توسعه‌ای مخرب و ناپایدار کشورهای صنعتی و جهان سوم و همچنین شهرنشینی، آپارتمان‌نشینی، مصرف زیاد الکل، دود سیگار و نوع رژیم غذایی مردم را از عوامل افزایش شیوع ابتلا به آسم و بیماری‌های تنفسی برشمرد و اظهار کرد:

مجموعه نظام باید با داشتن برنامه‌های علمی و جامع و مشارکت دستگاه‌های مختلف از پیشگیری اولیه بیماری جلوگیری کند. مصرف سیگار و قلیان نیز رو به افزایش است و سن شروع مصرف آن کاهش پیدا کرده است. در خانم‌ها نیز شروع مصرف به جوانی و نوجوانی رسیده است.

 

منبع:کمونه

 

این مطلب مفید بود ؟
بدمتوسطخوبخیلی خوبعالی
( تعداد رای دهنده 14, میانگین امتیاز: 4,07 از 5)
Loading...