انگشت چکشی پا : علل، علایم، پیشگیری و درمان

علت ایجاد انگشت چکشی پا و درمان آن

انگشت چکشی پا (Hammertoe) بدشکلی انگشت پا است، بدین صورت که انتهای انگشت به سمت پایین خمیده می شود. معمولا این عارضه در انگشت دوم پیدا می شود. انگشت چکشی می تواند بر روی دیگر انگشتان نیز اثر بگذارد. انگشت می تواند به شکل پنجول در آید. این خم شدن غیرطبیعی می تواند باعث فشار بر روی پا شود و باعث بروز مشکلاتی در پوشیدن کفش و راه رفتن گردد. این عارضه در ابتدا به شکل خفیف می باشد و با گذشت زمان بدتر می شود.

علل انگشت چکشی پا

بیشترین علت بروز انگشت چکشی پا می تواند به علت پوشیدن کفش تنگ و باریک باشد. این نوع کفش ها باعث فشار به انگشت می شوند و انگشت را خمیده می کنند و همینطور عضلات و تاندون ها در انگشت، کوچک و سفت می شوند. انگشت چکشی پا می تواند یک مسئله ارثی باشد و در زمان تولد وجود داشته باشد و یا می تواند با گذشت زمان شکل گیرد. انگشت چکشی پا می تواند به علت بلند بودن انگشت نیز رخ دهد و هنگامی که یک کفش تنگ می پوشید، آن انگشت خمیده شود. انگشت چکشی پا می تواند به علت ضربه و آسیب نیز ایجاد گردد. در موارد نادر، تمام انگشتان تحت تاثیر قرار می گیرند و این به علت مشکلاتی در اعصاب و یا طناب نخاعی می باشد.

افراد در معرض خطر

•  زنانی که کفش های مناسب با سایز پا نمی پوشند.
•  زنانی که کفش های پاشنه بلند و باریک می پوشند.
•  کودکانی که کفش های بزرگ تر از پایشان می پوشند.
•  بیشترین علت بروز انگشت چکشی پا می تواند پوشیدن کفش تنگ و باریک باشد

علایم انگشت چکشی پا

مفصل میانی انگشت خمیده می شود. انتهایی ترین قسمت انگشت به طرف پایین آمده و به شکل پنجول درمی آید. در ابتدا ممکن است بتوانید انگشت خمیده را حرکت دهید و صاف کنید. اما با گذشت زمان، شما دیگر قادر به حرکت انگشت نخواهید بود و انگشت سفت می شود. اغلب در بالاترین نقطه انگشت خمیده، میخچه ای شکل می گیرد. میخچه توسط اصطکاک با کفش ایجاد می شود. این میخچه می تواند به صورت نرم و یا سفت باشد. ورم، قرمزی و سوزش در انگشت خمیده، انقباض پا، در موارد شدیدتر، زخم های باز تشکیل می شود. در کف پای افراد مبتلا، پینه تشکیل می شود. با راه رفتن و یا پوشیدن کفش می تواند دردناک شود.

راه های تشخیص

پزشک از علائم می پرسد و معاینه پا مشخص می کند که شما مبتلا به انگشت چکشی پا هستید یا نه.در حین معاینه، پزشک سعی می کند به وسیله دستکاری، علائم را دوباره بوجود آورد.علاوه بر این جراح پا، یک عکس با اشعه X از پای شما می گیرد تا میزان انحراف انگشت و تغییراتی که بوجود آمده است را مشخص کند. انگشت چکشی به خودی خود از بین نمی رود و معمولا با گذشت زمان بدتر می شود.

راه های درمان

انتخاب مناسب کفش از پوشیدن کفش های نوک باریک، کفش های تنگ و کفش های پاشنه بلند خودداری کنید. این کفش ها بر انگشت پا فشار وارد می آورند. بهتر است کفش هایی با پنجه پهن انتخاب کنید. بهترین پاشنه برای کفش نباید بیشتر از ۵ سانتی متر باشد.

نوار چسب های پینه و میخچه

پزشک برای جلوگیری از سوزش میخچه و یا پینه، نوار چسب های مخصوصی را تجویز می کند. اگر شما می خواهید بدون نسخه پزشک از این نوار چسب ها استفاده کنید، از خرید انواع دارویی این نوار چسب ها خودداری کنید. نوار چسب های دارویی توصیه نمی شود، زیرا آنها دارای مقدار کمی اسید می باشند که می تواند مضر باشد. بهتر است با پزشک خود درباره خرید این نوار چسب ها مشورت کنید.

وسایل ارتوتیک (وسایل مناسب برای پا) یک وسیله ارتوتیک در کفش جاگذاری می شود و کمک به حفظ تعادل تاندون و عضلات می کند.

درمان تزریقی تزریق کورتیکواستروئید برای کاهش درد و التهاب ناشی از انگشت چکشی استفاده می شود.

داروها داروهای ضدالتهاب غیراستروئید خوارکی ( NSAIDs) مانند ایبوپروفن، گاهی برای کاهش درد و التهاب تجویز می شود.

آتل بندی توسط پزشک برای صاف کردن انگشت خمیده استفاده می شود. انگشت چکشی در کودکان را می توان با آتل بندی انگشت آسیب دیده درمان کرد.

کفی نرمی بپوشید تا فشار بر روی انگشت خمیده را کمتر کند.

ورزش نیز می تواند در این رابطه مفید باشد. شما می توانید تمرینات کششی ملایم را انجام دهید.برای مشاهده حرکات اصلاحی انگشت چکشی کلیک کنید.

چه هنگام نیاز به عمل جراحی است؟

در موارد شدید، معمولا وقتی که انگشت چکشی سفت و دردناک شده باشد و یا هنگامی که یک زخم باز بوجود آمده باشد، فرد نیاز به عمل جراحی دارد. اغلب بیماران دارای انگشت چکشی دارای پینه و یا تغییر شکل پا هستند و با جراحی این موارد اصلاح می شود.پزشک جراح باید تغییر شکل پا، تعداد انگشتان درگیر، سن فرد، میزان فعالیت و دیگر عوامل را بررسی کند.در موارد شدید، نیاز به عمل جراحی دارید تا مفصل انگشتتان را صاف کنند. در جراحی، گاهی تاندون ها و رباط ها را برش می دهند. در برخی موارد نیز، استخوان های هر طرف مفصل باید به هم متصل شوند.در بییشتر مواقع، شما می توانید بعد از عمل جراحی به خانه بروید. بعد از عمل جراحی، انگشت پا ممکن است سفت و کوچک تر شود.درمان، درد را کم می کند و سخت راه رفتن را تسکین می دهد.

عوارض احتمالی

• تغییر شکل پا

• تغییر در طرز ایستادن به علت دشواری در راه رفتن

پیشگیری

•  اجتناب از پوشیدن کفش های تنگ و باریک

•  انتخاب کفش کودک بر اساس مناسب بودن با اندازه پا، به خصوص در طی دوران رشد

•  کفش مناسب با سایز پایتان و با پنجه گشاد بپوشید.

•  از پوشیدن کفش های پاشنه بلند خودداری کنید.

مریم سجادپور/بخش سلامت تبیان