پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی چیست ؟

آیا می دانستید از هر ده نفر که دچار پوکی استخوان هستند ، هشت نفر آنها را زنان تشکیل می دهند؟ با بالا رفتن سن در زنان ، خطر پوکی استخوان افزایش می یابد . دوران یائسگی مهمترین عامل خطر این بیماری در زنان است . پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی و کاهش تراکم استخوان خیلی غیر عادی نیست ،اما دردهای شدید و شکستگی های ناتوان کننده به همراه دارد .

پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی چیست ؟

پوکی استخوان به نازک شدن استخوان و کم شدن تراکم آن اتلاق می شود. هرچه استخوانها نازکتر شوند، احتمال ترک خوردن و شکستن آنها بیشتر می شود. در میلیونها انسان مسن ، خصوصاً زنها، فعالتیهای روزانه ساده مانند ایستادن، راه رفتن و خم شدن می توانند باعث شکستگی شوند. پوکی استخوان قبل ازدوران یائسگی خطر بسیار بزرگی در زنان است. یکی از مطالعات بر روی زنان یائسه  نشان می دهد که ٢٪ آنها دچار پوکی استخوان هستند و ١۵٪ با کمبود تراکم استخوان مواجه شدند. به این وضعیت استئوپنی و یا نازک شدن استخوان می گویند. اگر ترک خوردن فقط در قسمت انگشتان دست و پا اتفاق بیوفتد، حرکات فرد را محدود نمی کند، اما آزار دهنده خواهد بود. اما اگر استئوپنی در ستون فقرات، مچ، شانه ها ،لگن خاصره و رانها اتفاق بیوفتد، حرکت کردن فرد را به شدت محدود می کند و باعث ناهنجاریهای مختلف می شود. که این امر در ستون فقرات شدت بیشتری دارد .

علائم پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی چیست ؟

این بیماری ممکن است هیچ نشانه و علامتی نداشته باشد. سرعت از دست دادن تراکم استخوان در زنان به عوامل خطر مختص همان فرد مرتبط است. یه زن در سن چهل یا پنجاه سالگی خود ، ممکن است استخوانهای بسیار قوی داشته باشد و هیچ نشانه ای از پوکی استخوان در او دیده نشود . اما در زن دیگری که سی سالگی خود را سپری می کند، ممکن از علائم پوکی استخوان قبل از یائسگی از جمله ترک خوردن، در او پدیدار شود .

چرا استخوانهای نازکتر در معرض شکستگی قرار می گیرند ؟

پوکی استخوان، باعث نازک شدن استخوانها می شود که بر اثر اتفاقات بسیار کوچک باعث شکسته شدن و یا ترک خوردگی می شود. برای مثال ممکن است، مچ پای شما پیچ بخورد و دچار ترک خوردگی شود و یا با بلند کردن یک کیسه ,مچ دستتان ترک بخورد.  اگر کاهش در تراکم استخوان به مدت ده تا بیست سال ادامه پیدا کند، استخوانها نازکتر، ضعیفتر و شکننده تر می شوند . هنگامی که اولین ترک ، بهبود می یابد، اگر نازک شدن استخوانها همچنان ادامه داشته باشد ، استخوانها به ترک خوردن حساستر می شوند . برای انجام کارهای روزمره به دلیل درد و خشکی در مفاصل ، دچار کندی و سختی در حرکت می شوید . همچنین ممکن است ستون فقرات شما از حالت عادی خارج شده و اصطلاحاً دچار قوز وارثه شوید و این ناهنجاریها در سایر نقاط بدن نیز نمایان می شوند . ترکهای بیشتر باعث ناتوانی شدید ، عدم تحرک و نهایتاً مرگ می شود .

کدام دسته از زنان در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی قرار دارند ؟

عوامل خطر ابتلا به این بیماری شامل موارد زیر است :

١- وجود تاریخچه این بیماری در خانواده

٢- وجود بیماری اختلال در خوردن ( انرکشیا ) و یا پرخوری

٣- وجود بیماریهای کلیوی ، سلیاک ( جذب بیش از حد آهن در بدن ) ، تیروئید و بیماریهای مرتبط با بافتهای سلولی

۴- عدم به وجود آمدن قاعدگی ماهانه بیش از دوازده ماه ، ( به جز دوران بارداری )

۵- عدم تحرک و داشتن حرکات جسمانی و یا انجام بیش ازحد حرکات جسمانی .

۶-سیگار کشیدن به مدت طولانی .

٧- نخوردن کلسیم کافی .

٨-استفاده طولانی مدت از برخی داروها مانند : استروییدها، ضد تشنج ، شیمی درمانی و داروهایی که برای درمان غلظت خون تجویز می شوند .

٩-وزن کمتر از ۵٧ کیلوگرم

برخی از این عوامل خطر ،قابل پیشگیری هستند، اما برخی مانند بیماریهای موروثی و یا سرطان اجنتاب ناپذیرند .

چگونه خطر پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی را کاهش دهیم ؟

از آنجایی که برخی از عوامل خطر را نمیتوانیم تغییر دهیم، بنابراین باید تمرکز خود را بر روی عوامل تغییر پذیر بگذاریم. شما با تغییر دادن شیوه زندگی خود می توانید برخی از عوامل ایجاد این بیماری را از خود دور کنید :

١- ویتامین دی و کلسیم را در برنامه غذایی خود بگنجانید. اگر این ویتامینها در غذاهای مصرفی شما کم هستند ، با پزشک خود مشورت کرده و آنها را به صورت مکمل استفاده کنید .

٢- ورزش منظم را در برنامه خود بگنجانید، هم تمرینهای قدرتی و هم تمرینهای کنترل وزن . اما مراقب باشید بیش از حد ورزش نکنید. زیرا بیش از حد ورزش کردن خطر این بیماری را افزایش می دهد ، زیرا تولید استروژن در بدن کم می شود .

٣- الکل مصرف نکنید .

۴- سیگار نکشید .

۵- اگر نیاز به دارو دارید ، حتماً استفاده کنید .

آیا راهی برای اطلاع سریعتر از این بیماری وجود دارد ؟

تشخیص پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی، تنها بر پایه آزمایش تراکم استخوان نیست. کلیدی ترین علامت کاهش تراکم استخوان به همراه ترکها هستند. اگر این نشانه ها را دارید ، آزمایش تراکم استخوان ، تشخیص کاهش تراکم را سریعتر می کند . سپس می توانید برای حفظ تراکم باقی مانده تلاش کنید . اگر یکی از نشانه های زیر را در خود مشاهده کردید حتماً باید تحت آزمایش و سی تی اسکن قرار گیرید :

١- استفاده طولانی مدت از دارهای استروئید مانند پریدنیزون .

٢- داشتن یکی از بیماریهای تیروئید یا ارتروز .

٣- یائسگی موقت و یا دائمی .

درمان پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی :

روشهای زیادی برای درمان این بیماری وجود دارد . این درمانها سرعت پیشرفت بیماری را کاهش می دهد و یا حتی کاهش تراکم استخوان را متوقف می کند. اگر استروئید مصرف می کردید، احتمالاً پزشک داروهایی از دسته بیفوسفانتها مانند: اکتونل ، بینوستو ، فوسامکس و یا بونیوا را تجویز خواهد کرد. ثابت شده است که این داروها با این بیماری به خوبی مبارزه می کنند . دارهای دیگری هم برای درمان این بیماری وجود دارد . مهم نیست که چگونه دچار این بیماری شده اید ، مهم این است که شیوه زندگی خود را به گونه ای تغییر دهید که به بهبود و سلامتی استخوانهای شما کمک کند .

shafajoo.com